Mózg twojego dziecka „w brzuchu i na przewijaku”

… czyli, to co ważne dla rozwoju mózgu w okresie płodowym i niemowlęctwa.

Czy wiesz, że w czasie ciąży i karmienia piersią możesz pozytywnie wpłynąć na rozwój mózgu swojego dziecka?

Jak to osiągnąć? W bardzo prosty sposób! Włączając w tym szczególnym dla Was czasie suplementację kwasem foliowym, DHA, żelazem, witaminami z grupy B i choliną.

DHA – budulec geniusza.

Kwasy tłuszczowe, w tym DHA zostały odkryte w mleku matki w 1982 roku. Kwas DHA jest głównym elementem budującym korę mózgową i stanowi aż 60% wszystkich wielonienasyconych kwasów tłuszczowych w mózgu. Jest on gromadzony w mózgu dziecka między 26 a 40 tygodniem ciąży, kiedy następuje intensywny rozwój tego narządu.
Po urodzeniu mózg malucha rozwija się bardzo intensywnie, osiągając w 6 miesiącu życia dziecka ½ mózgu dorosłego człowieka. W tym niezwykle ważnym dla niemowlęcia okresie odpowiednia ilość DHA w mleku matki jest kluczowa dla kształtowania się funkcji poznawczych i kształtowania się mózgu.

Produkty bogate w DHA: ryby, siemię lniane, olej lniany, produkty sojowe.

Suplementacja: ze względu na niskie spożycie ryb w populacji polskiej zaleca się suplementację DHA:

– 400-600 mg od pierwszego miesiąca ciąży.¹

– 600 mg w okresie karmienia piersią.²

Kwas foliowy – bohater układu nerwowego.

W celu zapewnienia właściwego poziomu folianów, lekarze i położne zalecają suplementację kwasem foliowym już na trzy miesiące przed poczęciem, w całym okresie ciąży i laktacji. Przyjmowanie odpowiedniej ilości folianów jest kluczowe dla prawidłowego wzrostu i rozwoju komórek nerwowych i mózgu.
Niemniej jednak prawie u co drugiej Polki (wg. A. Seremak-Mrozikiewicz) enzym przekształcający kwas foliowy do jego aktywnej formy nie działa prawidłowo. Istnieje wtedy pewne ryzyko zbyt niskiego stężenia folianów w organizmie, a co za tym idzie zmniejszenia ochrony dziecka przed powstaniem wad cewy nerwowej oraz zaburzeniami rozwoju płodu. Warto więc pomyśleć o suplementacji produktami, które oprócz zwykłego kwasu foliowego zawierają również jego aktywną postać, tzw. aktywny folian (chem. L-metylofolian wapnia).

Produkty bogate w kwas foliowy: soja, szpinak, brukselka, brokuły, szparagi.

Suplementacja:

– 400 µg kwasu foliowego i 400 µg aktywnego folianu.³

Żelazo – dostawca tlenu.

W ciąży wzrasta zapotrzebowanie tkanek na tlen. Tkanki dziecka rosną bardzo szybko i zużywają więcej tlenu niż tkanki mamy. Żelazo jest odpowiedzialne również do centrum dowodzenia organizmu dziecka, czyli mózgu. Od niego zależy prawidłowy proces powstawania neuroprzekaźników oraz osłonki komórek nerwowych (tzw. mieliny), niezbędnej do prawidłowego przekazywania impulsów nerwowych. Na tej podstawie naukowcy twierdzą, że niedobór żelaza w czasie ciąży może prowadzić do zaburzeń procesów poznawczych, w tym uwagi i pamięci.⁴ Żelazo z mięsa przyswaja się w 20 %, a z produktów roślinnych jedynie 5%.

Produkty bogate w żelazo: małże, ośmiornica, kasza gryczana i jaglana, orzechy, buraki.

Uwaga! Bogata w żelazo wątróbka, jest produktem niewskazanym dla kobiet w ciąży ze względu na dużą zawartość cholesterolu, a także na nadmierną ilość wit. A.

Suplementacja: 26-27 mg

Witaminy z grupy B i cholina – sprawni genetycy.

Cholina oraz witaminy z grupy B (zwłaszcza B₆, B₁₂) wpływają na procesy kształtowania się materiału genetycznego oraz rozwoju mózgu i układu nerwowego u dziecka. Dodatkowo liczne badania dowiodły korelacji między przyjmowaniem choliny w czasie ciąży i osiąganiem lepszy wyników w testach dotyczących oceny pamięci, uwagi oraz orientacji przestrzennej u potomstwa. Z innych badań wynika, że niedobory witaminy B₁₂ w trakcie laktacji może przyczynić się do powstawania problemów w prawidłowym rozwoju poznawczym i psychomotorycznym dziecka.⁵ Warto więc zadbać o właściwą dietę i suplementację, by zapewnić dziecku optymalne warunki wzrostu. Szczególną uwagę na podaż witaminy B₁₂ powinny zwrócić kobiety stosujące dietę wegetariańską i wegańską, gdyż głównym jej źródłem jest mięso.

Produkty bogate w:

– cholinę: jaja, kalafior, sałata lodowa, orzeszki ziemne, mięso.

– B₁₂: mięso, sery, ryby, jaja.

– B₆: mięso, banany, ziemniaki, awokado, ryby, pistacje, szpinak.

Suplementacja: cholina 125 mg, B₁₂ 4 µg, B₆ 2,6 mg.

1. Rekomendacje PTG, Ginekol. Pol. 2014, 85, 395-399.
2. Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych da kobiet w okresie laktacji, Standardy Medyczne/Pediatria 2013, T:10, 265-279.
3. Seremak-Mrozikiewicz, Significance of genetic polymorphism investigations in pregnancy complications. Arch Perinatal Med 2013; 19: 7-11.
4. De Deungia at. al. Pediatr. Res, 2000; 48: 169 – 176.
5. Drews, Aktywne wspomaganie szlaku folianów – epigenetyczny wpływ choliny i witaminy B₁₂ na rozwój ciąży. Ginekol. Pol. 2015, 86: 940-946.